zzp it freelance midflex midlance
De wet DBA heeft veel losgemaakt het afgelopen jaar, en er gaan HEEL veel verhalen rond. Hier proberen we feiten en fictie van elkaar te scheiden en simpel maar duidelijk uit te leggen wat de wet inhoudt en wat de gevolgen zijn.
Waarom moet je je erin verdiepen?
De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) is ingevoerd in 2016 en is vanaf dag 1 omgeven door onduidelijkheden en spookverhalen. Kort daarna werd een handhavingsmoratorium ingesteld, waardoor de wet tot 1 januari 2025 grotendeels kon worden genegeerd.
De regering hoopte dat dit zwaard van Damocles de industrie zichzelf zou laten hervormen. Maar met excessen in sectoren zoals de zorg, PostNL en Deliveroo (een paar bekende voorbeelden) werd de roep om ingrijpen steeds groter. Vanaf 1 januari 2025 is het handhavingsmoratorium opgeheven, en de Belastingdienst dreigt nu met zware sancties voor zowel bedrijven als zzp’ers die zich niet aan de wet houden.
Hoewel het realistisch is om te verwachten dat de focus voornamelijk op grotere bedrijven zal liggen, wordt dit ongetwijfeld een punt van aandacht tijdens periodieke audits van de belastingdienst (gemiddeld eens in de 15 jaar). Dit lijkt een calculeerbaar risico, maar audits kijken ook naar het verleden, en boetes worden met terugwerkende kracht opgelegd.
Wat is voor de wet DBA een zzp’er?
Er zijn inmiddels veel overheidspagina’s die hierbij helpen, zoals: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zelfstandigen-zonder-personeel-zzp/voorkomen-van-schijnzelfstandigheid
Hier richten we ons specifiek op de IT-wereld, waarin Proxy actief is. Dit zijn de belangrijkste meetbare richtlijnen:
- Je moet minimaal 3 klanten per jaar hebben.
- Je mag niet meer dan 70% van je omzet halen bij één klant.
- Je kunt zelf je werktijden en werkmethodes bepalen.
- Het werk mag niet langdurig zijn.
- Hetzelfde werk mag niet door medewerkers van de klant worden gedaan.
- Het werk mag geen structureel onderdeel zijn van de organisatie van de klant.
- Het werk mag niet aan jou als persoon gekoppeld zijn (je moet dus vervanging kunnen sturen).
- Je dient commercieel risico te lopen indien het werk niet goed verricht wordt.
- Er mag geen inspanningsverplichting zijn (oftewel: het gaat om het resultaat, niet of en hoeveel je werkt).
Er zijn ook minder goed meetbare zaken, zoals:
- Je moet je eigen gereedschap gebruiken.
- Je mag niet hetzelfde salaris krijgen als collega’s in dienst bij de klant.
Kort door de bocht: langdurige inzet bij een klant (vroeger detachering genoemd, een term die nu vermeden wordt) is niet toegestaan voor zzp’ers.
Gaat de wet VBAR in 2026 soelaas bieden?
De wet VBAR (Vereenvoudiging en Beheersing Arbeidsrelaties) moet de wet DBA opvolgen en werd verwacht halverwege 2025 te worden ingevoerd. Deze wet is beoordeeld door de Raad van State, die positief adviseerde, maar stelde dat de pijnpunten van de wet DBA grotendeels blijven bestaan. De wet wordt nu verwacht op 1 januari 2026 in te gaan.
Een opvallende wijziging is een minimumtarief voor zzp’ers: €32,24 per uur. Verdien je minder, dan kún je geen zzp’er zijn. Een eerder voorgesteld tarief waarboven je automatisch als zzp’er zou worden aangemerkt, is echter niet in de wet opgenomen. Verder blijven de voorwaarden uit de wet DBA vrijwel ongewijzigd.
Krijg ik met de wet DBA of VBAR te maken?
Als je werkzaam bent in de IT en mensen inhuurt of jezelf verhuurt, is het antwoord: ja. Als ingehuurde moet je zorgen dat je werkomschrijving en contractvoorwaarden voldoen aan de genoemde criteria. Als inhuurder moet je controleren of je met een zzp’er te maken hebt en of bovenstaande voorwaarden van toepassing zijn (in welk geval inhuur niet is toegestaan).
Het effect is dat veel bedrijven langdurige IT-inzet niet meer zullen afnemen van freelancers. Subcontractors zullen waarschijnlijk dezelfde eisen gaan stellen. In december 2024 hebben bijvoorbeeld de Nationale Politie en Rijkswaterstaat aangekondigd contracten met zzp’ers niet te verlengen.
Een creatieve maar schrijnende oplossing van het Ministerie van Binnenlandse Zaken was om boetes die zzp’ers oplopen, te vergoeden. Dit voorkomt dat rechtszaken ontstaan waarin gesteld wordt dat de overheid zichzelf niet aan de wet houdt. Dat de Belastingdienst (onderdeel van Binnenlandse Zaken) deze boetes int, maakt de situatie extra pijnlijk. Dit soort uitzonderingen zijn echter niet beschikbaar voor de meeste bedrijven en freelancers.
Wij merken dat veel bedrijven en freelancers de boot nog afhouden en hopen dat het ‘wel overwaait’, maar wij denken dat dit een illusie is. De wet is er al negen jaar en zal niet fundamenteel veranderen. Het is NU tijd om je hierop voor te bereiden.
Zijn er manieren om de wet DBA te omzeilen?
In elke wet is vast een maas te vinden, maar wij denken dat er geen makkelijke of simpele oplossing is. De Belastingdienst heeft aangekondigd dat constructies (vooral die opgericht zijn rond of na 1 januari 2025) streng gecontroleerd zullen worden.
Uit de oplossingen die wij hebben gezien, blijft slechts één mogelijkheid overeind:
Het oprichten van een eigen consultancy-bureau, zoals een maatschap of een B.V.
Hoe richt ik mijn eigen “Proxy” op?
De start is relatief simpel: ga naar de notaris, betaal maximaal €1.500 en zodra je een zakelijke rekening hebt met één cent saldo, ben je als B.V. ingeschreven bij de KvK. Echter, als je alleen bent, blijf je voor de Belastingdienst nog steeds een zzp’er. Je hebt minstens twee collega’s nodig (drie wordt aanbevolen).
- Iedere DGA (Directeur/Grootaandeelhouder) moet minimaal €56.000 per jaar verdienen en mag niet minder verdienen dan een medewerker.
- Dit salaris moet maandelijks worden betaald, ook als er tijdelijk geen inkomsten zijn.
- Sinds 1 januari 2025 is een NEN-4400-certificering verplicht als je personeel verhuurt. Voor bedrijven jonger dan drie jaar is een borgsom van €100.000 vereist, die 4 jaar geblokkeerd zal staan.
Het oprichten van een B.V. is meer dan een paar pennenstreken. Maak goede afspraken met je partners, vooral voor situaties waarin het minder goed gaat.
En wat zegt de meneer van WC-Eend?
Mocht het oprichten van een eigen consultancy-bureau te veel zijn, dan hebben wij in 2014 onze eigen constructie uitgewerkt om de wet DBA het hoofd te bieden. In 2016 verwelkomden wij onze eerste MidFlexer (ook wel Midlancer genoemd).
Lees meer over deze constructie of vul je gegevens in voor contact.
Ben je freelancer en wil je meer informatie? Neem contact op met Don Kemps (don.kemps@proxy.nl). Huur je mensen in of ben je een broker en geïnteresseerd in een partnerschap? Neem contact op met Erik erik.de.rijk@proxy.nl.
